Spaghettilere Emek Verenler : Iginio Lardani

Jenerikler sinema filmlerinin fragmanları kadar önemli bir role sahiptir, zira izleyici için ön ipuçlarını verebilecek ve filmin ilişkilendirileceği hikayeye hazırlanmanın temel koşulu başarılı bir jenerik veya eş değer seviyede ki açılış sahnesiyle tüm algıları istenilen noktaya çekebilmektir.

Yeşilçam'ın box-office western filmi Çeko'da yönetmen Çetin İnanç bu sistemi daha farklı bir şekilde ele alarak filmin jeneriğini sona eklemiş ve afiş tasarımında olduğu gibi filmin başlangıcında da oyuncu isimlerini bir şekilde seyirciden gizleyerek filmin etrafında bir ilgi alanı oluşturmaya gayret etmiştir.

Sinema tarihi olarak ele alındığında ise tüm zamanların jeneriğe en çok önem verilen film serisinin James Bond filmleri olduğu açıktır. Bununla beraber Spaghetti Western filmleri Sergio Leone'nin Dolar Üçlemesiyle oluşan kendi kanunları içerisinde film jeneriğini bir animasyon ve müzik cümbüşü mantığı içerisinde ele almıştır. Bu yaklaşıma göre ya filmin açılışında oldukça ihtişamlı bir avantür sahnesi veya fimin enerjisiyle örtüşen bir müzik teması etrafında şekillenen kinetik resimler bütünü varsayılan açılış kanunu haline gelmiştir.

Özellikle animasyon tercihiyle hazırlanan Spaghetti Western filmleri açılışları zamanla kendine has figürlerini oluşturarak bu tip jeneriklerin olmazsa olmazı üç adet tema ile şekillendirilmiştir. At - Kovboy ve Kırmızı rengin hakim olduğu bu üçlemeye filmin müzik temasının belli noktalarına serpiştirilen yine İtalyan ses teknisyenlerinin seçimine özgü silah sesleri eşlik eder. Leone filmlerinde ağlayarak birbirini kovalayan ve temelde üç farklı tondan oluşan silah sesleri diğer pek çok Spaghetti Western filminde de kullanılmaktadır.

Silah seslerinin en belirgin örneği için For A Few Dollars More'de Lee Van Cleef'in El Indio aranıyor afişi önünde ki göz ve silah sesi sekansını izlemek yeterlidir.

Leone'nin dönemi için devrim niteliğinde düşünülebilecek bu açılış sistemi düşüncesini hayata geçiren kişi ise İtalyan sanatçı Iginio Lardani'dir. 1924 doğumlu sanatçının sinema sektörüyle ilk ortak çalışmaları önemli Holywood filmlerinin İtalyanca afişlerinin hazırlanmasıyla başlamıştır. 

Sergio Leone Dolar Üçlemesinin tüm filmlerinin afiş ve jenerik çalışmalarına imzasını atan sanatçı, kendine özgü stiliyle diğer Spaghetti Western filmlerinin de jeneriklerine hayat vermiştir. Böylelikle sadece animasyon ve çizim olarak değil bugün kullanılmakta olan font tiplerinde de Lardani etkisinin altı çizilmelidir. 

Lardani'nin jenerik ve afiş tasarımında yer aldığı filmler :
A Fistful of Dollars
For a Few Dollars More
The Good, The Bad and The Ugly
Run, Man Run
Face to Face
Day of Anger

Leone ve Lardani'nin ana hatlarını oluşturduğu jenerik anlayışının Spaghetti Western ve popüler kültür ilişkisi seyrinde en başarılı örneğini ise I Giorni Dell'ira (Day of Anger) nin açılışı oluşturmaktadır. 

Dönemin pozitif alternatif kültürünü oluşturan Psychedelic Rock müziğine resim ve tasarım olarak göndermelerde bulunan bu açılış Lardani'ye ait tasarımlar serisinin Faccia a Faccia ile beraber en renkli zirvelerinden birisini oluşturmaktadır. 

Not : A Fistful of Dollars, sanatçının Leone ile işbirliğinin ilk ürünü olmasına karşın filmin jeneriğinde ismi geçmez. 

Iginio Lardani youtube kanalı için buraya tıklayınız.

Faccia a Faccia analizi için buraya tıklayınız. 

Yazan : Gökay Gelgec - Yojimbooo

I Giorni Dell'ira Açılış :