25 Mayıs 2008 Pazar

Spaghettilere Emek Veren Besteciler - Bölüm 1


Ennio Morricone üzerine bir kaç söz:

Konu Spaghetti Westernlerde müzik olduğunda ilk etapta belirtilmesi gereken isim kuşkusuz Ennio Morricone olacaktır. Blogumuzu görüntülediğinizde sizleri karşılayan fon müzikleri içerisinde de bestelerini duyup "Evet bunu biliyorum" diyebileceğiniz pek çok tanıdık melodide Morricone imzasını bulabilirsiniz.

Ennio Morricone, 10 Kasım 1928 tarihinde Roma'da dünyaya geldi. Film müzikleri yolculuğu 1961 tarihli Il Federale albümüyle başlar. 1960'ların ilk yarısına kadar film müzikleri dünyasınında dünyanın kendisi gibi malum bir kış uykusu içerisinde olmasından olsa gerek tipik senfonik yaklaşımlarda eserleri olmuştur. Açıkçası Morricone'yi Morricone yapan etkileşimli harmanlar bu ilk 5 yıllık dönem içerisinde göze çarpmaz ancak Sergio Leone'nin Dolar Üçlemesinin ilk ayağı Fistful of Dollars'ı bu durağanlıktan biraz daha farklı bir noktada inceleyebiliriz.

Genç yaşlardan beri dostlukları süre gelen iki önemli ustanın ikinci ortak çalışması For a Few Dollars More ise Morricone'yi insanların kafa defterlerine bir not düşmelerini sağlayacak icralara sahiptir. Takip eden yıl gerçekleştirilen ve belkide dünyanın akılda kalması en kolay bestesi olma özelliğine sahip The Good, The Bad and The Ugly ile Morricone etiketi bir daha silinmemek üzerine film müzikleri dünyasında ki yerini alır.

Leone - Morricone ikilisinin kalfalıktan ustalığa geçiş dönemi ise bir "Şiddet Operası" olarak tanımlanan Once Upon a Time in The West ile başlar. Öyle ki filmin müziklerinin çekimler devam ederken tamamlandığı, Leone'nin oyuncularından en yüksek verimi elde edebilmek için çekimler esnasında örnek çalışmaları sette yüksek sesle çaldırdığı belirtilmektedir.

Spaghetti Westernleri toptan ticari bir pota içerisinde ki filmler ve Morricone'yi de sadece bu tarzda filmlerin bestecisi olarak düşünmek elbette ki yanlış bir yaklaşım. Blogumuzda çeşitli örneklerini sunarak klasikleşmiş bir türün farklı bir yaklaşımla ele alınması gerekliliğini ortaya koymaktayız. Bununla beraber İtalyan neo-realism , Fransız serie-noir'ları gibi daha saygın atfedilen türlerde de Morricone imzasını kolaylıkla görebilirsiniz.



Morricone Stili:

Morricone'nin spaghetti müzikleri dünyada yerel ve popüler müziklerin kaynaşımına dayalı çeşitli akımlarla aynı misyonu üstlenir. Meksika sınırında birbirlerini kovalayan bir kötü ve bir daha az kötü iki kanun kaçağı arasında ki sahneye Mozartın eşlik edebileceğini, Bach'ın Toccatasından esintiler ile baba yadigarı bir köstekli saatin sesinin uyumunu ve Utah dağlarında karlar altında birbirlerini katleden iki kişiye etlik eden bir sitar temasını hiç bir rahatsızlık duymadan dinleyebileceğinizi görebilirsiniz. Sicilya yerlilerinin çaldığı ( ayrıca Orta Asya'da da sıkça kullanılan ve "Cumuz" adı verilen) ağız yayının kovboy filmlerinin değişmez bir enstrümanı haline gelişine de Morricone besteleri sayesinde şahit olabilirsiniz.

Muazzam bestelerinin temelinde kapalı bir oda, yalnızlık ve piyano üçlüsünü barındıran Morricone'nin dünya üzerinde eşsiz olduğuna inandığı ve kullanmaktan en çok hoşlandığı enstrüman insan sesidir.




Sanatçının geniş diskografisinin üçte birlik bir kısmını oluşturan Spaghetti Western çalışmalarının bazı seçkin örneklerini aşağıda ki listeden inceleyebilir ve istediğiniz albümün ismine tıklayarak açılan sayfadan örnek melodileri dinleyebilirsiniz;









Film müzikleri dünyasına kazandırdığı 500'ün üzerinde çalışma ( Parça olarak 5000'in üzerindedir.) ile sinefiller dünyasıda en nihayetinde hatırlama gereği duyarak 2007 yılı Oscar törenlerinde kendisini Onur ödülü ile gururlandırmıştır. En azından ülkemizde çok acımasız bir şekilde yaşadığımız öldükten sonra meşhur olma kavramıda böylece yıkılmıştır.

Yaptığı film ve dizi müziği bestesi adedi kadar, adına basılan yasal ve korsan toplama albüm adedinin de ayrı bir rekora sahip olabileceği Ennio Morricone'ye dünyaya armağan ettiği yepyeni bir kulak yapısı için teşekkürlerimle.

Yazan: Gökay GELGEC - Yojimbooo

Hiç yorum yok: